హైదరాబాద్ నగరంలో వర్షం పడితే ప్రజలకు చల్లని ఆనందం కాదు, మురుగు నీటి వాసనతో కూడిన భయం. కొద్దినిమిషాల వర్షం పడినా రోడ్లు చెరువుల్లా మారిపోతున్నాయి. గుడిమల్కాపూర్ నుండి కార్వాన్, పురానాపుల్, ఆసిఫ్ నగర్, జియాగూడ వరకూ రోడ్లు చెత్త, మురుగు నీటితో నిండిపోతున్నాయి. ఇది సహజ వర్షం ప్రభావం కాదు GHMC వైఫల్యం (గ్రేటర్ హైదరాబాద్ మున్సిపల్ కార్పొరేషన్) నిర్లక్ష్యం ప్రభావం.
వర్షం కాదు – మురుగు ప్రవాహం
బుధవారం సాయంత్రం కొద్ది నిమిషాల వర్షం పడింది. కానీ ఆ వర్షం ఆగిపోయిన తర్వాత కూడా గంటల తరబడి నీరు తగ్గలేదు. GHMC వైఫల్యం డ్రైనేజ్ లైన్‌ లు బ్లాక్ కావడంతో మురుగు నీరు రోడ్లమీదకి పొంగిపడి చెత్త, ప్లాస్టిక్, పాడైన కూరగాయలతో కలిసిపోయింది. గుడిమల్కాపూర్ మార్కెట్, పురానాపుల్ జంక్షన్, ఆసిఫ్ నగర్ రోడ్లపై మురుగు నీరు నిలిచి వాహనదారులకు, పాదచారులకు తీవ్ర ఇబ్బందులు కలిగిస్తోంది.
ప్రజల వేదన:
స్థానిక వ్యాపారులు చెబుతున్నారు – “మురుగు నీరు మార్కెట్‌లోకి వస్తోంది, చెత్త వాసనతో ఊపిరి పీల్చడం కష్టంగా ఉంది. GHMC అధికారులు వస్తారు, ఫోటోలు తీస్తారు కానీ శుభ్రం చేయడం మాత్రం జరగదు.”
పురానాపుల్‌లో చిన్న షాపులు, పండ్ల వ్యాపారులు చెబుతున్నారు – “మా షాపులు మురుగు నీటిలో మునిగిపోయాయి, వర్షం అంటే భయం వేస్తోంది.”
ఆసిఫ్ నగర్ ప్రాంతంలో నివాసులు చెబుతున్నారు –“నీరు ఇళ్లలోకి వస్తోంది. మేము చెత్తను బయటకు తీయలేకపోతున్నాం. ప్రతి సంవత్సరం ఇదే పరిస్థితి.”
స్మార్ట్ సిటీ కలలు – మురుగు వాస్తవం
తెలంగాణ ప్రభుత్వం “హైదరాబాద్ స్మార్ట్ సిటీ”, “డిజిటల్ తెలంగాణ” అని గర్వపడుతోంది. కానీ ప్రజలు ప్రశ్నిస్తున్నారు —“స్మార్ట్ సిటీకి ముందు క్లీన్ సిటీ కావాలి కదా?”
GHMC కాగితం మీద ప్రాజెక్టులు చూపిస్తుంది, కానీ ఫీల్డ్‌లో ఫలితాలు లేవు. ఫ్లైఓవర్లు నిర్మించినా, డ్రైనేజ్ సిస్టమ్ మాత్రం పాతదే. చిన్న వర్షం పడితేనే రోడ్లు చెత్త మైదానాలుగా మారిపోతున్నాయి.
ప్రతి వర్షం GHMC సామర్థ్యానికి పరీక్ష – కానీ ప్రతి సారి వారు ఫెయిల్ అవుతున్నారు.
గుడిమల్కాపూర్ – కార్వాన్ – పురానాపుల్ – ఆసిఫ్ నగర్ – జియాగూడ దృశ్యాలు
గుడిమల్కాపూర్ మార్కెట్:
డ్రైనేజ్ నీరు, చెత్త, కూరగాయల అవశేషాలు రోడ్ల మీద ఒకటై దుర్వాసన పుట్టిస్తున్నాయి. వ్యాపారులు మాస్క్ వేసుకుని పని చేస్తున్నారు.
కార్వాన్ జంక్షన్:
రోడ్లు మట్టి, నీటితో ప్రమాదకరంగా మారాయి. బైక్‌లు స్కిడ్ అవుతున్నాయి. ట్రాఫిక్ నిలిచిపోతోంది.
పురానాపుల్ బ్రిడ్జ్ పరిసరాలు:
మురుగు నీరు వంతెన కింద నిలిచి దుర్వాసన వెదజల్లుతోంది. చెత్త మూటలు రోడ్లపైనే పేరుకుపోయాయి. పాదచారులు గుంతల మధ్య నడవాల్సి వస్తోంది.
ఆసిఫ్ నగర్ మెయిన్ రోడ్:
వాహనదారులు మురుగు నీటిలో వెళ్తూ ప్రమాదంలో పడుతున్నారు. రోడ్ల ప్రక్కన చెత్త దిబ్బలు నిల్వ ఉన్నాయి. పాదచారులు రోడ్డు దాటడమే కష్టంగా మారింది.
జియాగూడ కాలనీలు:
ఇళ్ల ముందు నీరు నిలిచి, పిల్లలు మురుగు నీటిలో ఆడుతుండటం ప్రమాదకరం. మురుగు వాసనతో ప్రజలు ఇంట్లో కూడా సరిగ్గా ఉండలేకపోతున్నారు.
ప్రజా ఆరోగ్యానికి ముప్పు
ఇది కేవలం రోడ్డు సమస్య కాదు – ఇది ప్రజా ఆరోగ్యానికి పెద్ద ముప్పు. మురుగు నీరు, చెత్త కలిసిపోవడం వల్ల కాలరా, టైఫాయిడ్, డెంగీ వంటి వ్యాధులు విస్తరిస్తున్నాయి. GHMC వైఫల్యం వల్ల ప్రతి వర్షం తర్వాత ఆసుపత్రుల్లో జ్వరం, చర్మవ్యాధులతో బాధపడేవారి సంఖ్య పెరుగుతోంది.
బడ్జెట్ ఉన్నా పనిలేదు
ప్రతి సంవత్సరం GHMC స్టోర్మ్ వాటర్ డ్రైన్ కోసం కోట్ల రూపాయల బడ్జెట్ కేటాయిస్తుంది. కానీ ఆ నిధులు ఎక్కడికి పోతున్నాయి అనే ప్రశ్న ప్రజలది. ప్రాజెక్టులు ఆరంభమవుతాయి, ఫైళ్లలో పూర్తి అవుతాయి, కానీ రోడ్లపై ఫలితం ఉండదు. ఇది GHMC లో ఉన్న అవినీతి మరియు పనితీరు లోపానికి నిదర్శనం.
రాజకీయ నాయకుల నిర్లక్ష్యం
ఎన్నికల సమయంలో ప్రతి వీధిలో బేనర్లు, పోస్టర్లు, జెండాలు కడతారు. కానీ వర్షం తర్వాత ఈ మురుగు దృశ్యాలను ఎవరూ పట్టించుకోరు. స్థానిక కార్పొరేటర్లు, ఎమ్మెల్యేలు ప్రజల సమస్యలపై స్పందించడంలో విఫలమవుతున్నారు.
రేవంత్ రెడ్డి ప్రభుత్వం కొత్తదైనా GHMC పనితీరు మాత్రం పాతదే. ప్రజలకు హామీలు ఉన్నాయి కానీ ఫలితాలు లేవు.
జవాబుదారీతనం ఎక్కడ?
GHMC అధికారులు – “పాత డ్రైనేజ్ లైన్‌లు ఉన్నాయి” అంటారు.
వాటర్ బోర్డు – “నిధులు తక్కువ” అంటుంది.
రాజకీయ నేతలు – “మునుపటి ప్రభుత్వం నిర్లక్ష్యం చేసింది” అంటారు.
కానీ ప్రజల ప్రశ్న మాత్రం సూటిగా ఉంది —
“మేము పన్నులు కడుతున్నాం, మురుగు నీటిలో మునిగిపోవడానికా?”
పరిష్కార మార్గాలు
డ్రైనేజ్ మ్యాపింగ్ డిజిటలైజ్ చేయాలి:
ప్రతి ఏరియాలో ఎక్కడ నీరు నిలుస్తుందో రియల్ టైమ్ డేటా ఉండాలి.మానిటరింగ్ టీమ్స్ ఏర్పాటు చేయాలి:
GHMC జోన్ వారీగా సమాధానం చెప్పాలి, పనులు ట్రాక్ చేయాలి.పబ్లిక్ ఫీడ్బ్యాక్ సిస్టమ్:
ప్రజల ఫిర్యాదులు 48 గంటల్లో పరిష్కరించే విధానం ఉండాలి.పాత డ్రైనేజ్ లైన్‌ల రీడిజైన్:
కొత్త ఇళ్లు, రోడ్లు వచ్చిన తర్వాత కూడా పాత లైన్‌లే వాడుతున్నారు – వాటిని నవీకరించాలి.ప్రజా అవగాహన కార్యక్రమాలు:
చెత్తను డ్రైనేజ్‌లో వేయడం ఆపేలా అవగాహన కల్పించాలి.
అభివృద్ధి అంటే ఫ్లైఓవర్లు కాదు
హైదరాబాద్ అభివృద్ధి అంటే ఫ్లైఓవర్లు, మాల్స్ కాదు. ప్రజలు అభివృద్ధిని “సౌకర్యవంతమైన జీవన ప్రమాణాలు” ద్వారా కొలుస్తారు. మురుగు రోడ్లలో ప్రవహిస్తుంటే, ఆ ఫోటో ప్రాజెక్టులు ప్రజలకు లాభం ఉండదు.
స్మార్ట్ సిటీ అనే పేరు కంటే క్లీన్ సిటీ అనే పని ముఖ్యం.
ముగింపు
గుడిమల్కాపూర్, కార్వాన్, పురానాపుల్, ఆసిఫ్ నగర్, జియాగూడ ప్రాంతాల్లో ఒక చిన్న వర్షం పడితేనే GHMC వైఫల్యం బయటపడుతోంది.
ప్రజలు చెబుతున్నారు – “మేము స్మార్ట్ సిటీ కాదు, క్లీన్ సిటీ కావాలి.”
మురుగు నీటిలో Hyderabad అభివృద్ధి ప్రతిబింబమవుతోంది.
ప్రజలు మార్పు కోరుకుంటున్నారు – మాటల్లో కాదు, పనుల్లో.
https://onlinepayments.ghmc.gov.in/
By Veeramusti Sathish
M.A. (Journalism & Mass Communication), M.A. (Political Science)
Independent Digital Journalist & RTI Activist | Founder – Prathipaksham TV
READ MORE:
Hyderabad’s Drainage Nightmare: When Smart City Dreams Sink in Dirty Water