భారత ప్రజాస్వామ్యంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం (PIL) ఒక గొప్ప ఆయుధం. సాధారణంగా న్యాయస్థానాలు కేసులు విచారణ చేయడానికి నేరుగా బాధితుల నుంచి పిటిషన్ అవసరం. కానీ PIL ద్వారా ఒకరు కాకుండా, ప్రజల ప్రయోజనం కోసం ఎవ్వరైనా కోర్టును ఆశ్రయించవచ్చు.
PIL ఎలా వచ్చింది?
1980లలో సుప్రీం కోర్టు పలు తీర్పుల ద్వారా PIL సంప్రదాయాన్ని ప్రోత్సహించింది. పేదలు, అణగారిన వర్గాలు న్యాయం పొందడానికి ఇది ఒక మార్గమైంది.
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!PIL ముఖ్యత
-
ప్రజల స్వరం: హక్కులు ఉల్లంఘించబడిన వారికోసం ఇతరులు పోరాడే అవకాశం.
-
ప్రభుత్వంపై పర్యవేక్షణ: అవినీతి, పర్యావరణ సమస్యలు, మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలు వంటి అంశాల్లో కోర్టు జోక్యం చేసుకునే వీలు.
-
సమాజ ప్రయోజనం: ఒకరి పిటిషన్ ద్వారా లక్షల మందికి న్యాయం లభిస్తుంది.
వాస్తవ ఉపయోగాలు
-
గంగా నది కాలుష్యంపై చర్యలు
-
బాంధవ గృహ కార్మికుల హక్కులు
-
రోడ్డు భద్రతా చర్యలు
-
ఎన్నికల సంస్కరణలు
సవాళ్లు
అయితే PILను దుర్వినియోగం చేసే ప్రయత్నాలు కూడా జరిగాయి. వ్యక్తిగత లాభం కోసం లేదా రాజకీయ ప్రయోజనం కోసం PILలు దాఖలు చేయడం కోర్టులను భారంతో నింపింది. అందుకే కోర్టులు ఇప్పుడు PILలపై కఠినమైన ప్రమాణాలను అమలు చేస్తున్నాయి.